Tỉnh thức là gì? Sống tỉnh thức là như thế nào?

Nói một cách đơn giản, tỉnh thức đánh dấu sự khởi đầu của bạn trên con đường tâm linh. Nếu không sống tỉnh thức, chúng ta đi suốt cuộc đời theo đuổi sự trống rỗng của tiền bạc, danh vọng, quyền lực và sự tôn trọng trong nỗ lực tìm kiếm “hạnh phúc chân thật“.

Điều đáng lo ngại và không kém phần đẹp đẽ về sự tỉnh thức là chúng xảy ra vào những thời điểm ít được mong đợi nhất. Không có cách nào bạn có thể lập kế hoạch cho chúng. Chúng xâm nhập vào cuộc sống của bạn và làm rung chuyển mọi thứ như những cơn lốc xoáy. Nhưng món quà ẩn sâu bên trong là chúng xuất hiện vào đúng thời điểm mà bạn cần chúng nhất.

Lớn lên là một Cơ đốc nhân, tôi có một lăng kính hẹp để diễn giải mối quan hệ của nhân loại với nguồn năng lượng yêu thương thiêng liêng tuyệt vời mà chúng ta thường gọi là Đức Chúa Trời.

Bạn đang xem: Tỉnh thức là gì? Sống tỉnh thức là như thế nào?

Với tư cách là người tìm kiếm tâm linh, tôi đã mạo hiểm thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm sự khôn ngoan và hiểu biết sâu sắc hơn về thế giới này. Và hơn hết là tìm kiếm một ý nghĩa sâu sắc hơn cho cuộc sống của bản thân mình. Nhiệm vụ này đã dẫn tôi đến con đường giác ngộ tâm linh.

Khi tôi tiếp tục cuộc tìm kiếm, tâm trí tôi mở rộng và linh hồn tôi trải qua một sự tái sinh. Tôi đang trải qua một quá trình tỉnh thức từ từ và tinh tế. Mặc dù vậy, tôi đã không nhận ra điều đó vào thời điểm đó.

Trước khi tôi có thể hiểu được chuyện gì đang xảy ra, tôi đã thấy mình ở một nơi mà sự hiểu biết của tôi về ý nghĩa thuộc linh không còn phù hợp một cách thoải mái trong thế giới quan của Cơ đốc giáo. Cách nhìn của tôi về cuộc sống bắt đầu thay đổi và thế giới xung quanh tôi không còn như trước nữa.

Tỉnh thức là gì?

Tỉnh thức hay thức tỉnh tâm linh (tiếng Anh: Spiritual Awakening) là lời kêu gọi đến ý thức cao hơn và nhận thức sâu hơn về tinh thần cũng như thế giới xung quanh. Quá trình tỉnh thức mang lại sự chuyển đổi cá nhân và sự thay đổi trong thế giới quan của một người. Khi ai đó trải qua giai đoạn tỉnh thức, họ sẽ trải qua một sự thay đổi trong khuôn khổ tinh thần của họ.

Nguyên nhân nào dẫn đến sự tỉnh thức?

Đối với nhiều người, sự tỉnh thức đến khi họ trải qua một sự kiện lớn thay đổi hoàn toàn cuộc đời của họ. Đối với những người khác, đó là một sự thay đổi từ từ và tinh tế. Dưới đây là danh sách các chất xúc tác phổ biến dẫn đến sự tỉnh thức của một người.

Một kinh nghiệm đau thương

Đây là điều có tác động sâu sắc, bất lợi đến sức khỏe thể chất hoặc tinh thần của chúng ta. Sự tỉnh thức trong trường hợp này xuất hiện theo sau bởi một thời gian dài chữa bệnh. Ví dụ về trải nghiệm đau thương có thể là một hình thức bị lạm dụng hoặc sống sót sau một tai nạn nghiêm trọng.

Sự kiện lớn thay đổi cuộc đời

Đây là những sự kiện có khả năng thay đổi toàn bộ cuộc đời bạn. Một cuộc ly hôn, cái chết của một người thân yêu hoặc một căn bệnh nghiêm trọng có thể được coi là một sự kiện thay đổi cuộc đời.

Một cuộc khủng hoảng hiện sinh

Hay còn gọi là ‘đêm tối của linh hồn’. Trong một cuộc khủng hoảng hiện sinh, một cá nhân bắt đầu đặt câu hỏi về ý nghĩa và mục đích của cuộc sống. Nó thường đi kèm với trầm cảm hoặc theo sau là một trải nghiệm thay đổi cuộc sống nhưng không phải lúc nào cũng vậy.

Trải nghiệm cận tử (NDE)

Điều này khá dễ hiểu. Nhiều người cho biết đã trải qua trải nghiệm cận tử cũng thảo luận về việc tiếp xúc với các sinh vật từ phía bên kia. Như bạn có thể tưởng tượng, một trải nghiệm như vậy sẽ biến đổi sâu sắc cách nhìn của một người về cuộc sống.

Tỉnh thức tự nhiên

Đây là một quá trình tỉnh thức không tự nguyện. Nó diễn ra sau khi tham gia vào một thực hành tạo ra sự thay đổi trong nhận thức có ý thức. Các thực hành có thể kích hoạt sự tỉnh thức là:

• Thiền định
• Phát triển ý thức sâu sắc về mối liên hệ với việc chăm sóc cây trồng hoặc động vật
• Thực hành tự chuyển hóa

Quá trình tỉnh thức diễn ra như thế nào?

Điều quan trọng cần lưu ý là quá trình tỉnh thức của mọi người là khác nhau. Tuy nhiên, đây là một ý tưởng về những gì bạn có thể trải nghiệm.

1. Nhận thức bắt đầu thay đổi

Khi bắt đầu tỉnh thức, bạn có thể gặp phải bất ổn nội tâm hoặc cảm giác bị ngắt kết nối với thế giới này. Bạn cũng sẽ phát triển nhận thức về bản ngã tách biệt với bản thân, và thừa nhận một nguồn năng lượng lớn hơn đang hoạt động trong vũ trụ này.

Sự bắt đầu vào hành trình tỉnh thức thường xảy ra sau một sự kiện hoặc trải nghiệm thay đổi cuộc đời. Trong thời gian này, bạn sẽ cảm thấy cần phải hướng nội và bắt đầu quá trình tự đánh giá nội tâm.

2. Đặt nghi vấn về các kiến thức trước đây

Sự thức tỉnh về tâm linh sẽ giúp bạn mở rộng tầm mắt của mình về những lĩnh vực cần được chữa lành trong cuộc sống. Sau khi quá trình bắt đầu, bạn có thể chuyển sang giai đoạn nghi vấn khi bạn đối mặt với những niềm tin hạn chế và các kiểu hành vi tiêu cực. Nếu bạn đang theo một con đường tôn giáo, bạn cũng có thể gặp phải sự phá bỏ hệ thống niềm tin này khi bạn bắt đầu nhìn thế giới bằng một đôi mắt mới.

3. Tìm kiếm thêm kiến thức và thực hành liên quan đến sự tỉnh thức

Trên con đường dẫn đến sự tỉnh thức, bạn có thể bắt đầu tìm hiểu về các phương pháp thực hành tâm linh khác nhau như một phương tiện để đạt được cảm giác về trí tuệ và hiểu biết sâu sắc hơn về thế giới này. Điều này có thể thông qua việc tham dự các khóa thiền, trung tâm thờ cúng tâm linh, đọc các văn bản thiêng liêng hoặc nghiên cứu về các tôn giáo khác.

Hệ thống niềm tin tôn giáo cung cấp cho chúng ta nhiều con đường để tỉnh thức. Nhiều tôn giáo cung cấp cho chúng ta một nơi hoàn hảo để bắt đầu cho đến khi chúng ta có thể tự đứng trên hai chân của mình. Ví dụ, Bát Chánh Đạo trong Phật giáo vạch ra các bước hướng tới hạnh phúc trọn vẹn (Niết bàn).

Kiến thức và chiều sâu của vũ trụ này vượt xa những gì có thể chứa đựng trong văn bản của bất kỳ tôn giáo nào. Điều này có thể dẫn bạn đến một nhiệm vụ thông qua nhiều truyền thống tôn giáo trước khi bạn chọn cam kết với một truyền thống, hoặc thậm chí bạn có thể thực hiện một cách tiếp cận kết hợp bằng cách áp dụng các nguyên tắc từ nhiều tín ngưỡng khác nhau.

4. Hội nhập

Trong cuộc hành trình thức tỉnh tâm linh của bạn, ánh sáng chiếu vào những vết thương trong tâm hồn bạn để bạn tìm cách chữa lành chúng. Khi những vết thương này được bộc lộ, bạn sẽ cảm thấy buộc phải tìm kiếm sự hỗ trợ thông qua hình thức trị liệu truyền thống hay thực hành chữa bệnh bằng tinh thần.

Khi bạn tìm kiếm sự chữa lành, bạn đang loại bỏ những khuôn mẫu suy nghĩ tiêu cực và nhường chỗ cho kiến ​​thức và trí tuệ tỉnh thức tuôn chảy. Việc chữa bệnh tinh thần giúp chuyển sang một mô hình mới và nâng cao tâm trí tỉnh táo của bạn.

5. Sự hợp nhất với vũ trụ

Tại thời điểm này, bạn sẽ trải nghiệm cảm giác hòa nhập với vũ trụ. Bạn có thể mất ý thức về bản thân. Trong Tâm lý học, điều này được mô tả là ‘cái chết của bản ngã’. Cái chết bản ngã là sự mất hoàn toàn ý thức về bản thân hoặc nhận dạng chủ quan của bản thân.

Tỉnh thức là tiếng kêu cứu tự do của linh hồn. Hãy lắng nghe tiếng gọi của nó và cuộc sống của bạn sẽ được biến đổi thành một điều gì đó có ý nghĩa và quan trọng. Từ chối cuộc gọi của nó và cuộc sống của bạn sẽ giống như một nghĩa địa.

Cạm bẫy của sự tỉnh thức

Hiện nay, có rất nhiều người ngộ nhận mình đã tỉnh thức và truyền bá những kiến thức sai lệch. Vì vậy, trước khi chúng ta đi vào các dấu hiệu xác thực của sự thức tỉnh tâm linh, chúng ta hãy xem xét các dấu hiệu sai lầm phổ biến sau đây.

Bẫy số 1: Nghĩ rằng bạn “Tốt” và những người khác là “Ác”

Niềm tin này đã ăn sâu vào hầu hết chúng ta vì đây là một chương trình điển hình được giảng dạy trong hầu hết các tôn giáo trên thế giới. Để nhổ bỏ niềm tin này đòi hỏi bạn phải có “công việc bóng tối”. Nghĩa là bạn sẽ biết mình đã xóa bỏ niềm tin giới hạn này khi bạn ngừng phán xét người khác và thay vào đó là nhìn thấy chính mình ở những người mà bạn gặp.

Bẫy số 2: Xác định bản thân như một “con người thiêng liêng”

Sự nhận dạng sai lầm này phổ biến trong cả giới tôn giáo và những “triết lý gia” mới xuất hiện. Người sống tỉnh thức không phải là một nhân vật siêu việt về tinh thần hay vật chất. Họ bao gồm cả hai và vượt lên trên.

Tự nhận mình là người đặc biệt là một dấu hiệu của bản ngã tâm linh. Một lần nữa, công việc “đánh bóng bản ngã” sẽ giúp bạn nhận ra rằng bạn không khác biệt hoặc tốt hơn bất kỳ ai khác.

Bẫy số 3: Tìm kiếm “Tình yêu và ánh sáng”

Theo đuổi “tình yêu và ánh sáng” hay “lòng tốt” là một chương trình khác có nguồn gốc sâu xa trong các giáo lý tôn giáo và thời đại mới ngăn cản sự phát triển tâm linh đích thực. Hành động “tinh thần” tạo ra một nhân cách hoặc mặt nạ xã hội khiến người khác có ấn tượng rằng chúng ta là “người tốt”.

Mặc dù tính cách này có thể nâng cao địa vị và lòng tự trọng của chúng ta, nhưng nó không thúc đẩy sự phát triển về tâm lý hoặc tinh thần.

Trên thực tế, sự tỉnh thức đến từ một hướng ngược lại, nơi chúng ta phải đối mặt với nỗi sợ hãi, tức giận, tội lỗi và đau buồn đã được tích trữ bên trong chúng ta qua nhiều năm. Tiếp cận với những kinh nghiệm này mở đường cho sự phát triển tâm linh đích thực.

Bẫy số 4: Bí mật tin rằng bạn giỏi hơn người khác

Có lẽ bạn đã thấy một mô hình chung ở đây: tất cả những cái bẫy này đều dẫn đến “đánh bóng bản ngã”. Theo đuổi sự tỉnh thức đã đặt chúng ta vào con người của chúng ta, và thường xuyên hơn, tâm linh trở thành một công cụ khác cho sự tách rời, chủ nghĩa phán xét và hoang tưởng khuếch đại.

Cái bẫy này thường xảy ra khi bạn:

• Đọc nhiều văn bản tâm linh
• Tham gia một nhóm tâm linh hoặc tôn giáo
• Bắt đầu thực hành tâm linh
• Tìm một người thầy tâm linh
• Đặc biệt là một trò chơi bản ngã khác

Khi bạn nghĩ rằng bạn đã “tìm thấy nó”, hãy cảnh giác cao độ. Niềm tin này là một triệu chứng của giai đoạn đầu của sự phát triển tâm lý, không phải là dấu hiệu của sự tỉnh thức.

Tất cả những dấu hiệu tiềm thức này cũng chỉ ra chủ nghĩa “ma cà rồng năng lượng” (Energy Vampires) đang hình thành bên trong bạn.

Dấu hiệu của sự tỉnh thức là gì?

Khi trải qua giai đoạn tỉnh thức, thỉnh thoảng bạn có thể cảm thấy nhiều triệu chứng khác nhau. Đặc biệt, mỗi khi bạn trải qua một sự thay đổi hoặc thăng cấp trong ý thức của bạn. Dưới đây là một số triệu chứng bạn có thể gặp phải sau khi tỉnh thức:

• Tăng nhạy cảm & nâng cao nhận thức: Sự gia tăng trực giác và cảm giác nhận thức. Hòa hợp hơn với môi trường xung quanh bạn. Trở nên đồng cảm hơn với người khác.
• Tràn ngập cảm xúc yêu thương: “Thượng đế” là tình yêu thương. Khi bạn đang trải qua một sự nâng cao trong nhận thức có ý thức của mình, bạn sẽ tiếp xúc nhiều hơn với tình yêu thiêng liêng này.
• Giấc mơ linh hoạt: Đây là những giấc mơ mà trong đó bạn nhận thức được thực tế là bạn đang mơ hoặc cảm thấy như thể bạn đang thức trong giấc mơ.
• Đồng bộ: Đây là những sự kiện xảy ra đồng thời có vẻ như có liên quan với nhau.
• Cảm giác của Deja vu: Đây là trải nghiệm có cảm giác như thể nó đã xảy ra trước đây hoặc cảm thấy quen thuộc.
• Cực kỳ yên bình và tĩnh lặng: Cảm nhận một cảm giác bình yên sâu sắc bên trong.
• Vỡ mộng: Đây là cảm giác như bạn đang ở trạng thái giống như mơ trong khi tỉnh táo ở hiện tại. Bạn biết bạn đang thức, nhưng bạn cảm thấy như thể cuộc sống của bạn là một giấc mơ. Cảm giác này được mang lại bởi sự phá bỏ những nhận thức trước đây về thực tại.
• Cô đơn: Khó kết nối với gia đình và đồng nghiệp ở mức độ sâu hơn. Cảm giác như thể họ không hiểu bạn có thể dẫn đến cảm giác bị cô lập.
• Phức cảm ưu việt: Bị cuốn vào trạng thái phán xét của người khác. Cảm thấy tốt hơn hoặc giác ngộ hơn những người xung quanh bạn.
• Ngắt kết nối: Đây là cảm giác thiếu gắn bó với thế giới này. Bạn có thể mong muốn tìm được một sự nghiệp mới phù hợp với tinh thần hoặc cống hiến cuộc đời mình cho những nỗ lực thiêng liêng. Hoặc bạn có thể thiếu quan tâm đến đồng nghiệp của mình.

Quá trình tỉnh thức mất bao lâu?

Điều quan trọng cần lưu ý là quá trình trưởng thành của sự tỉnh thức giống như quá trình lão hóa. Theo các nguyên tắc Phật giáo, chúng ta sẽ tiếp tục học hỏi và phát triển cho đến khi đạt được niết bàn.

Niết bàn, theo định nghĩa của Wikipedia là một trạng thái siêu việt, trong đó không có đau khổ, ham muốn, cũng không có ý thức về bản thân, và chủ thể được giải thoát khỏi tác động của nghiệp và chu kỳ tái sinh. Nó thể hiện mục tiêu cuối cùng của Phật giáo.

Hành trình hướng tới sự tỉnh thức là một quá trình tuần hoàn và liên tục, miễn là bạn còn ở trong cuộc đời này.

Sống tỉnh thức là như thế nào?

Nếu bạn không thể “té giếng” để rồi trèo lên nhìn đời bằng “đôi mắt tỉnh thức”, bạn vẫn có thể luyện tập sống tỉnh thức ngay tại đây và bây giờ để cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn.

Sống tỉnh thức có nghĩa là chú tâm trọn vẹn vào hiện tại để nhận diện rõ những gì đang diễn ra bên trong và xung quanh ta, nhờ đó, chúng ta có thể hoàn thành công việc một cách hiệu quả nhất.

Một khi nguồn năng lượng, sự tập trung và nỗ lực được đặt vào những việc ở hiện tại, điều hiển nhiên là kết quả nhận được sẽ mỹ mãn nhất trong khả năng có thể. Đây là cách chúng ta tiết kiệm thời gian nhiều nhất, làm việc hiệu quả nhất vì nguồn năng lượng dành cho công việc cần làm không bị phân tán và lãng phí.

Người sống tỉnh thức là người luôn quán sát dòng tâm thức đang vận hành và phản ứng của tâm đối với những tác động từ bên ngoài. Theo cách này, tâm trí chúng ta dần dần trở nên tĩnh lặng và sáng suốt hơn. Thực hành tỉnh thức là cách để chúng ta tự hiểu về chính bản thân mình nhiều và rõ hơn.

Quá trình thực hành mỗi ngày sẽ tạo cho chúng ta một thói quen kiểm soát sự vận hành ý tưởng và suy nghĩ của mình trong từng giây từng phút khi tiếp xúc với thế giới hiện tượng thông qua các cửa ngõ giác quan.

Gặp những gì mình thích, tâm phản ứng ra sao; gặp điều mình không ưa, tâm hành hoạt thế nào; khi gặp người hay cảnh không ưa cũng chẳng ghét, tâm thể hiện ra sao… Nhờ thực hành lối sống tỉnh thức, chúng ta hiểu được tâm ý mình muốn gì, đi về đâu và hiểu được những suy nghĩ của mình để kịp thời điều chỉnh chúng.

Những suy nghĩ không trong sáng và tiêu cực, nếu được kiểm soát khi nó còn là ở dạng tiềm tàng trong suy nghĩ, sẽ được ngăn chặn kịp thời trước khi nó hành hoạt và biểu hiện ra lời nói và hành động, nhờ đó chúng ta sẽ tránh được những hậu quả đáng tiếc.

Lợi ích sẽ nhiều và bền vững hơn nếu chúng ta thực hành sống tỉnh thức thường xuyên, tập trung và kiểm soát tâm ý trong tất cả các công việc mình làm. Đây là một việc làm không hề dễ dàng, cần phải tập luyện kiên trì trong một thời gian dài.

Không có con đường tắt, lại càng không phải cứ muốn là tỉnh thức đến với mình một cách tự nhiên. Từng bước, từng bước một, chúng ta tập giám sát chặt chẽ những ý tưởng và hành động, nhờ đó sẽ giảm đi rất nhiều những lỗi lầm, sai sót để không phải hối hận và nuối tiếc về sau. Một cuộc sống đầy tỉnh thức trong từng phút giây là cuộc sống hạnh phúc và có ý nghĩa nhất.

PGVN – Theo asoulfulrebellion.com, scottjeffrey.com và giacngo.vn

Đăng bởi: Phật Giáo Việt Nam

Chuyên mục: Nghiên cứu